CEZA MUHAKEMESİ HUKUKUNDA SORUŞTURMA EVRESİ

Soruşturma evresinin amacı; söz konusu suçun oluşup oluşmadığı ve soruşturma evresi sonucunda kamu davası açılarak kovuşturma evresine geçilip geçilmeyeceğinin tespitidir.

Soruşturma evresinin usul işlemleri, kanun tarafından aksi belirtilmediği sürece, gizli olarak yürütülmektedir. (C.M.K. madde 157)

Cumhuriyet savcıları soruşturma evresi boyunca tarafsız olmak zorundadırlar. Şikayetçinin/mağdurun haklarını koruyup suçla ilgili delilleri topladığı gibi aynı şekilde şüphelinin lehine olacak delilleri toplamakla görevlidirler. Cumhuriyet savcısı delil toplama vazifesini, emrinde bulunan adli kolluk kuvvetleri vasıtası ile yapmaktadır. (C.M.K. madde 160/2) Cumhuriyet Savcısının emri ile işlemlerde bulunan adli kolluk kuvvetleri, araştırmaları sırasında buldukları tüm delilleri derhal Cumhuriyet Savcısına bildirmekle yükümlüdür. Adli kolluk kuvvetlerine verilen tüm emirler yazılı olarak verilmek zorundadır. Ancak acele hallerde sözlü olarak emir verilebilir ama en kısa sürede yazılı emir de bildirilir. (C.M.K. madde 161/3)

Cumhuriyet Savcıları, soruşturma evresine faydası olacağını düşündüğü tüm tanıkların dinlenmesini, yakalama, elkoyma, iletişim araçlarının dinlenmesi gibi koruma tedbirlerine karar verilmesini Sulh Ceza Hakimliğinden talep edebilir.

Soruşturma evresinde tüm deliller toplandıktan sonra suçun işlendiği açısından yeterli şüphe oluşturuyorsa, Cumhuriyet Savcısı tarafından iddianame düzenlenerek, görevli ve yetkili mahkemeye gönderilir. İddianamenin içerisinde; suçu oluşturan olaylar, suça ait deliller, mağdur, şüpheli ve tanık ifadeleri, suça karşı kanunda öngörülen cezalardan hangisinin istendiği yazılır. (C.M.K. madde 170)

Etkin pişmanlık hükümlerinin uygulanması gereken durumlar ve kişisel cezasızlık sebeplerinin varlığı, yeterli şüphe oluşturacak delil olmaması ve kovuşturma olanağının bulunmadığı hallerde, Cumhuriyet Savcısı Kovuşturmaya Yer Olmadığı Kararı (KYOK) verebilir. (C.M.K. madde 171/1 – 172/1) KYOK kararı verildikten sonra yeterli şüphe oluşturacak yeni bir delil bulunmadığı sürece aynı fiilden dolayı kamu davası açılamaz. (C.M.K. madde 172/2)

Suçtan zarar gören, KYOK kararı kendisine tebliğ olduktan sonra 15 gün içerisinde bu karara itirazda bulunabilir. Bu itiraz, KYOK kararını veren Cumhuriyet Savcısının yargı bölgesindeki Sulh Ceza Hakimliğine yapılır.

                                                                                                                                                                            Av. Fırat Kadir Oksal